Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ

Ο Άγιος Θωμάς έζησε στα χρόνια του Ιησού Χριστού. Ήταν Ιουδαίος στην καταγωγή και ασκούσε το επάγγελμα του ψαρά. Όταν ο Ιησούς κάλεσε τον Θωμά να τον ακολουθήσει, εκείνος το έκανε αμέσως και έτσι από φτωχός ψαράς έγινε ένας από τους μαθητές του Χριστού.
Παρόλο που ήταν από τους πιο θερμούς μαθητές του Ιησού, πίστεψε ότι ο Δάσκαλος του αναστήθηκε μόνο όταν μπόρεσε να ψηλαφίσει τις πληγές Του, κατά την διάρκεια της δεύτερης εμφάνισης του Χριστού, στους μαθητές, μετά την Ανάσταση Του. Όπως αναφέρουν οι γραφές κατά την πρώτη εμφάνιση του Ιησού στους μαθητές, ο Άγιος Θωμάς απουσίαζε.
Μετά την Πεντηκοστή και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, ο Άγιος Θωμάς, όπως και όλοι οι υπόλοιποι απόστολοι, ακολούθησε την επιθυμία του Δημιουργού και ταξίδεψε μεταφέροντας τον Θείο Λόγο σε μακρινούς τόπους. Μετά από Θεία Παρέμβαση, ο Άγιος Θωμάς ταξίδεψε ως την Ινδία, ως δούλος του εμπόρου Αμβανή. Ο Αμβανής είχε σταλθεί από τον Ινδό βασιλιά Γουνδιαφόρο, στην Ιερουσαλήμ, για να βρει ένα κτίστη ο οποίος θα αναλάμβανε την ανέγερση ενός ανακτόρου. Υπό αυτήν την ιδιότητα ο Άγιος Θωμάς οδηγήθηκε στην Ινδία από τον Αμβανή. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού, ο Άγιος Θωμάς ξεκίνησε το ιεραποστολικό του έργο, προσηλυτίζοντας και βαπτίζοντας Χριστιανούς πολλούς ειδωλολάτρες.

Το ταξίδι όμως τελείωσε κάποια στιγμή και ο Άγιος Θωμάς παρουσιάστηκε στον βασιλιά Γουνδιαφόρο. Από αυτόν έλαβε την εντολή και το απαραίτητο χρυσάφι ώστε να του χτίσει ένα ανάκτορο. Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Αγίου Θωμά, ο Γουνδιαφόρος αναγκάστηκε να φύγει από την πόλη. Κατά την διάρκεια της απουσίας του, η οποία διήρκεσε τρία χρόνια, ο Άγιος Θωμάς λάμβανε με εντολή του βασιλιά χρυσάφι το οποίο έπρεπε να χρησιμοποιήσει για την ανέγερση του ανακτόρου. Αντί αυτού όμως, ο Άγιος Θωμάς ανέπτυξε μεγάλη ιεραποστολική δράση στην περιοχή και το χρυσάφι το μοίραζε στους φτωχούς.
Η δράση αυτή του Αγίου Θωμά, έφτασε στα αυτιά του Γουνδιαφόρου, ο οποίος κάλεσε τον Άγιο να απολογηθεί για τις πράξεις του. Ο Άγιος αποκρίθηκε στον βασιλιά λέγοντας του ότι πράγματι του έκτισε ένα παλάτι, με την μόνη διαφορά ότι το παλάτι αυτό είναι στον ουρανό, εννοώντας ότι οι καλές πράξεις που έγιναν με το χρυσάφι του Γουνδιαφόρου, του εξασφάλισαν μια θέση στην Ουράνια Βασιλεία του Ιησού Χριστού. Ο βασιλιάς θεωρώντας ότι ο Άγιος Θωμάς τον κοροϊδεύει διέταξε την φυλάκιση του Αγίου. Η Θεία Πρόνοια όμως οδήγησε έτσι τα πράγματα ώστε ο βασιλιάς πείστηκε για την αλήθεια των λόγων του Αγίου Θωμά. Τον έβγαλε από την φυλακή και βαπτίσθηκε Χριστιανός από τον Άγιο. Το παράδειγμα του Γουνδιαφόρου ακολούθησαν πολλοί και βαπτίσθηκαν και αυτοί Χριστιανοί.

Ο Άγιος Θωμάς έχοντας τελειώσει το αποστολικό του έργο στην περιοχή αυτή, ταξίδεψε προς τα ανατολικά και έφτασε σε μια άλλη περιοχή της Ινδίας όπου βασιλιάς ήταν ο Μίσδιος. Στον τόπο αυτό, για άλλη μια φορά, ο Άγιος Θωμάς άρχισε να "αλιεύει" ψυχές, βαπτίζοντας πολλούς χριστιανούς. Μεταξύ αυτών που βαπτίσθηκαν ήταν και η γυναίκα του Μισδίου. Αυτό ήταν και η αιτία που ο Άγιος Θωμάς φυλακίστηκε μετά από εντολή του βασιλιά. Στην φυλακή, συνέχισε το αποστολικό του έργο, βαπτίζοντας ανθρώπους μεταξύ των οποίων και τα παιδιά του βασιλιά. Μετά από αυτό ο Μίσδιος έδωσε εντολή να θανατωθεί ο Άγιος. Έτσι κι έγινε. Πάνω σε ένα βουνό οι στρατιώτες του Μισδίου θανάτωσαν τον Άγιο Θωμά.
Το σώμα του έθαψαν οι Χριστιανοί της περιοχής και στον τάφο του γίνονταν πολλά θαύματα. Το ιερό λείψανο του Αγίου Θωμά, παρέμεινε εκεί έως ότου ο γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1204 μ.Χ. το λείψανο μεταφέρθηκε στην Ρώμη, μαζί με τα λείψανα άλλων Αγίων που είχαν συγκεντρωθεί στην Βασιλεύουσα. Την μνήμη του Αγίου Θωμά εορτάζουμε στις 6 Οκτωβρίου.

Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ


Η εορτή της Ζωοδόχου Πηγής που γιορτάζουμε την Παρασκευή της Διακαινησίμου είναι γιορτή της Παναγίας μας.
Γράφει το συναξάρι της ημέρας: «Την Παρασκευή της Διακαινησίμου εορτάζουμε τα εγκαίνια του ναού της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Θεομήτορος, της Ζωηφόρου Πηγής• ακόμη ενθυμούμαστε και τα υπερφυή θαύματα που έγιναν στον Ναό αυτό από την Μητέρα του Θεού».
Η Παναγία ονομάζεται Ζωοδόχος Πηγή, αφού γέννησε την Ζωή, που είναι ο Χριστός. Για πρώτη φορά το επίθετο Ζωοδόχος Πηγή το έδωσε στην Παναγία ο Ιωσήφ ο Υμνογράφος τον 9ο αιώνα, συνθέτοντας έναν ύμνο του προς την Παναγία.
Η γιορτή, όπως προαναφέρθηκε, αναφέρεται στα εγκαίνια του Ιερού Ναού της Παναγίας, γνωστού ως «Η Ζωοδόχος Πηγή στο Μπαλουκλί», έξω από τα τείχη της Κωνσταντινούπολης, όπου υπήρχε πηγή αγιάσματος που επιτελούσε και επιτελεί πολλά θαύματα.
Ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής στην Πόλη ανεγέρθηκε κατ’ αρχάς από τον αυτοκράτορα Λέοντα τον Θράκα, που ήταν χρηστός και επιεικής, και πριν ακόμη γίνει αυτοκράτορας ως απλός στρατιώτης συνάντησε έναν τυφλό έξω από την Χρυσή Πύλη της Κωνσταντινούπολης. Ο τυφλός του ζήτησε νερό να πιή και ο Λέων αναζήτησε την πηγή του νερού στην περιοχή, η οποία ήταν κατάφυτη από δένδρα, αλλά δεν μπόρεσε να την ανακαλύψη. Λυπήθηκε πολύ που δεν βρήκε νερό να δώση στον τυφλό. Άκουσε τότε φωνή να του λέγη: «Βασιλιά Λέοντα» –δηλαδή τον απεκάλεσε βασιλιά, ενώ ακόμη ήταν στρατιώτης, κάτι που επαληθεύθηκε– «…να εισέλθης βαθύτερα στο δάσος, και αφού λάβης με τις χούφτες σου το θολερό αυτό νερό, να ξεδιψάσης τον τυφλό και να πλύνης τα μάτια του, και τότε θα γνωρίσης ποιά είμαι εγώ που κατοικώ στο μέρος αυτό». Ο Λέων έκανε αμέσως όπως τον διέταξε η φωνή και ο τυφλός είδε το φως του. Η φωνή εκείνη ήταν της Παναγίας.


Και ο Λέων, όταν έγινε αυτοκράτορας, με ευγνωμοσύνη και φιλότιμο έκτισε στο μέρος εκείνο του αγιάσματος Ιερό Ναό προς τιμήν της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής. Όταν κατέρρευσε ο Ιερός αυτός Ναός από τον χρόνο, άλλοι αυτοκράτορες –ο Ιουστινιανός, ο Βασίλειος ο Μακεδών– ανέλαβαν και έκτισαν εκ νέου τον Ναό, πιο μεγαλοπρεπή από τον παλαιότερο.
Μία δεύτερη παράδοση αναφέρει ότι τον πρώτο Ναό τον έκτισε ο Ιουστινιανός, βλέποντας εκεί που κυνηγούσε σε όραμα ένα μικρό παρεκκλήσι και έναν Ιερέα μπροστά σε μια πηγή, λέγοντάς του ότι είναι η πηγή των θαυμάτων. Στον τόπο εκείνο έκτισε μοναστήρι με τα υλικά που περίσσεψαν από την Αγία Σοφία.
Ο Ναός αυτός στην Βασιλεύουσα κατέρρευσε τον 15ο αιώνα. Σύμφωνα με μαρτυρίες το 1547 ο Ναός δεν υπήρχε πια. Υπήρχε μόνον το αγίασμα. Το 1833 ο Πατριάρχης Κωνστάντιος Α μέ άδεια του Σουλτάνου ξαναέκτισε τον Ναό πάνω στα ερείπια του παλαιού. Έτσι, στις 2 Φεβρουαρίου του 1835, ο Πατριάρχης Κωνστάντιος, με 12 ακόμη Αρχιερείς εγκαινίασαν τον νέο Ναό της Ζωοδόχου Πηγής, στο Μπαλουκλί. Μπαλουκλί σημαίνει τόπος με ψάρια, αφού στην δεξαμενή της Πηγής υπάρχουν ψάρια.
Στον ναό αυτό επιτελούνταν πολλά θαύματα και μάλιστα και σε οικογένειες ευγενών της αυτοκρατορίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της λύσεως της στειρώσεως της αυτοκράτειρας Ζωής, η οποία μετά από θαύμα της Ζωοδόχου Πηγής γέννησε τον Κωνσταντίνο τον Πορφυρογέννητο, που έγινε αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Στον ναό αυτό θεραπεύθηκαν επίσης οι αυτοκράτορες Ιουστινιανός, Λέοντας ο Σοφός, Ρωμανός Λεκαπηνός, ο Ανδρόνικος Γ , ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Στέφανος, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ιωάννης, πολλές βασίλισσες και πολλοί ανώτατοι αξιωματούχοι της αυτοκρατορίας, αλλά και κληρικοί και μοναχοί και πολλοί απλοί Χριστιανοί. Τον 14ο αιώνα ο Νικηφόρος Κάλλιστος γράφοντας για το αγίασμα της Πηγής, παραθέτει έναν κατάλογο 63 θαυμάτων.


Η εικόνα της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής παρουσιάζει την Παναγία μέσα σε ένα συντριβάνι από το οποίο χύνεται άφθονο νερό, να βαστάη στην αγκαλιά της τον Χριστό που ευλογεί. Δύο άγγελοι την στεφανώνουν κρατώντας ειλητάριο που γράφει: «Χαίρε ότι υπάρχεις βασιλέως καθέδρα, χαίρε ότι βαστάζεις τον Βαστάζοντα πάντα». Γύρω από το συντριβάνι εικονίζονται ο αυτοκράτορας και πολλοί ασθενείς με ποικίλες ασθένειες. Δέχονται το αγίασμα με το οποίο τους ραντίζουν οι υγιείς. Στην άκρη ζωγραφίζεται μια δεξαμενή με ψάρια, αφού όπως είπαμε Μπαλουκλί σημαίνει τόπος ψαριών.
Η ευλάβεια και η αγάπη του λαού της Κωνσταντινούπολης προς την Ζωοδόχο Πηγή μεταδόθηκε σε όλους τους Ορθοδόξους και έτσι σε πολλά μέρη, όπως και εδώ στην Ναύπακτο, και απέναντι στο Αίγιο, την Παναγία την Τρυπητή, ανηγέρθησαν Ναοί προς την τιμή της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής, όπου και εκεί επιτελούνται θαύματα, που στηρίζουν τους ανθρώπους στην καθημερινή τους ζωή και στην πίστη τους στον Θεό. 

Σάββατο 23 Απριλίου 2011

ΑΝΑΣΤΑ Ο ΘΕΟΣ

Καθαρή διάφανη μέρα. Φαίνεται ο άνεμος που ακινητεί με τη μορ-
φή βουνού κει κατά τα δυτικά. Κι η θάλασσα με τα φτερά διπλωμέ-
να, πολύ χαμηλά, κάτω από το παράθυρο.
Σου 'ρχεται να πετάξεις ψηλά κι από κει να μοιράσεις δωρεάν την
ψυχή σου. Ύστερα να κατεβείς και, θαρραλέα, να καταλάβεις τη
θέση στον τάφο που σου ανήκει. 
 
 από το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου - Οδ. Ελύτης


Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

                                                   Αντίς για όνειρο
Πένθιμος πράος ουρανός μες στο λιβάνι
αναθρώσκουν παλαιές Μητέρες ορθές σαν κηροπήγια
τυφεκιοφόροι νεοσύλλεκτοι σε ανάπαυση
μικρά σκάμματα ορθογώνια, ραντιστήρια, νάρκισσοι.

Σαν να 'μαι λέει, ο θάνατος ο ίδιος αλλ'
ακόμη νέος αγένειος που μόλις ξεκινά
κι ακούει πρώτη φορά μέσα στο θάμβος των κεριών
το «δεύτε λάβετε τελευταίον ασπασμόν».



Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - Η ΑΠΟΚΑΘΗΛΩΣΗ

Κάπου, φαίνεται, θα διασκεδάζουν
μόλο που δεν υπάρχουν διόλου σπίτια ή άνθρωποι
ακούω κιθάρες κι άλλα γέλια που δεν είναι σιμά
Μπορεί και μακριά πολύ μέσα στων ουρανών τ' αποκαΐδια
την Ανδρομέδα, την Άρκτο ή την Παρθένο...
Άραγες να 'ναι η μοναξιά σ' όλους τους κόσμους
η ίδια;

Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - Η ΑΠΟΚΑΘΗΛΩΣΗ

Ολοένα σφύριζε ο αέρας κι ολοένα σκοτείνιαζε κι ολοένα έφτανε η
μακρινή φωνή στ' αυτιά μου: «μια ζωή ολόκληρη...» «μια ζωή ολό-
κληρη...»
Στον αντικρινό τοίχο οι σκιές των δέντρων παίζανε κινηματογράφο.

από το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου" - Οδ. Ελύτης 






Μ. ΠΕΜΠΤΗ - ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ

Σωστός θεός. Όμως κι αυτός έπινε το φαρμάκι του
γουλιά γουλιά καθώς του είχε ταχθεί
εωσότου ακούστηκε η μεγάλη έκρηξη.

Χάθηκαν τα βουνά. Και τότε αλήθεια φάνηκε
πίσω από το πελώριο πηγούνι ο κύλικας

Κι αργότερα οι νεκροί μες στους ατμούς, εκτάδην.

(από το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου - Οδ. Ελύτης)







Τετάρτη 20 Απριλίου 2011

Μ. ΠΕΜΠΤΗ - ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ

Προχωρώ μέσ' από πέτρινα κεριά και γυναίκες που κρατάν μισο-
φέγγαρα, Ο Θεός λείπει. Αυτός ο κήπος δεν έχει τέλος και κανείς
δεν ξέρει τι τον περιμένει.
Κάθε όνομα φέγγει για λίγο μες στα σκοτεινά κι υστέρα σβήνει και
χάνεται. 

απ' το Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου - Οδ. Ελύτης 




Μ. ΠΕΜΠΤΗ - ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ

Μέρα τρεμάμενη όμορφη σαν νεκροταφείο
με κατεβασιές ψυχρού ουρανού
Γονατιστή Παναγία κι αραχνιασμένη
Τα χωματένια πόδια μου    άλλοτε
(Πολύ νέος ή και ανόητα όμορφος θα πρέπει να ήμουν)
Οι και δύο και τρεις ψυχές που δύανε
Γέμιζαν τα τζάμια ηλιοβασίλεμα.
από το Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου - Ελύτης



Τρίτη 19 Απριλίου 2011

Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΣΠΕΡΑΣ



Ολοένα οι κάκτοι μεγαλώνουν κι ολοένα οι άνθρωποι ονειρεύονται σαν να 'ταν αιώνιοι. Όμως το μέσα μέρος του Ύπνου έχει όλο φαγωθεί και μπορείς τώρα να ξεχωρίσεις καθαρά τι σημαίνει κείνος ο μαύρος όγκος που σαλεύει
Ο λίγες μέρες πριν ακόμη μόλις αναστεναγμός
Και τώρα μαύρος αιώνας. 

(από το "Ημερολογιο ενός αθέατου Απρίλη - Οδ. Ελύτης) 



Δευτέρα 18 Απριλίου 2011

Μ. ΤΡΙΤΗ ΕΣΠΕΡΑΣ - ΤΟ ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

Μόλις σήμερα βρήκα το θάρρος και ξεσκέπασα το κηπάκι σαν φέρετρο. Με πήραν κατάμουτρα οι μυρωδιές, λεμόνι, γαρίφαλο.
Ύστερα παραμέρισα τα χρόνια, τα φρέσκα πέταλα και να: η μητέρα μου, μ' ένα μεγάλο άσπρο καπέλο και το παλιό χρυσό ρολόι της κρεμασμένο στο στήθος. 
Θλιμμένη και προσεκτική. Πρόσεχε κάτι ακριβώς πίσω από μένα. 
Δεν πρόφτασα να γυρίσω να δω, γιατί λιποθύμησα. 
 από το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απρίλη" - Οδ. Ελύτη


Μ. ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΣΠΕΡΑΣ

Προχωρώ μέσ' από πέτρινα κεριά και γυναίκες που κρατάν μισο-
φέγγαρα, Ο Θεός λείπει. Αυτός ο κήπος δεν έχει τέλος και κανείς
δεν ξέρει τι τον περιμένει.
(από το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απρίλη - Οδ. Ελύτης)
 

Παρασκευή 15 Απριλίου 2011

Μ. ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ


Μ. Εβδομάδα με τον Σπύρο Περιστέρη…

Περπατώντας ένα ανοιξιάτικο απομεσήμερο στο κέντρο της πόλης μας τα βήματα μου με οδήγησαν στην Πλατεία Συντάγματος. Έχοντας στον νού μου όλα αυτά που τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί στην ιστορική Πλατεία και στα πέριξ αυτής και καθώς ένοιωθα μια αδιαόρατη μιζέρια και θλίψη να με κατακλύζει, κοντοστάθηκα σε μια απόμερη γωνιά για να αναμετρηθώ με το παρόν και το παρελθόν αυτής της πόλης. Μιας πόλης που, ιστορικά εδώ και αιώνες, η καθημερινοτητά της αποτελεί βασικό δρομοδείχτη της ελληνικής πορείας και διαδρομής.
Σκυμμένα κεφάλια παντού γύρω μου, κατηφείς υπάρξεις, άνθρωποι που βιάζονται, βλέμματα χαμένα στο κενό. Όλα αυτά συνεπικουρούν τους οικονομικούς και άλλους δείκτες των ειδικών, ότι σε αυτή την γωνιά του πλανήτη κάτι δεν πάει πράγματι καλά. Σ’ αυτή την γωνιά του πλανήτη, οπου οι άνθρωποι, αιώνες τώρα, αγωνίστηκαν με πάθος για τα ουσιώδη της ζωής, για τις τέχνες, τον πολιτισμό, τα γράμμματα, την μουσική, για το επέκεινα, για την φιλοσοφία, την μεταφυσική, τον Θεό…

Για κάποια δευτερόλεπτα δίστασα για το αν έπρεπε να συνεχίσω την διαδρομή μου προς την πλάκα από την Ερμού, με το πολύβουο ανθρώπινο μελίσσι ή θα ήταν καλύτερα να κατηφόριζα από την πιο μοναχική Μητροπόλεως. Διάλεξα το δεύτερο.
Οι καταστηματάρχες στις πόρτες των μαγαζιών τους επισκοπούσαν για πιθανούς αγοραστές, καποιοι μοναχικοι τουρίστες παρατηρούσαν τα μαγαζιά με τα ενθύμια, πιο κάτω σε κάποιες ταβέρνες διαφημιζόταν ο περίφημος ελληνικός μουσακάς, ενώ συγχρόνως, οι γηγενείς συνέχιζαν να περπατούν σκεφτικά και σκυμμένα.
Κάπως έτσι κατέβαινα και εγώ γρήγορα για να προλάβω να απολαύσω το αττικό ηλιοβασίλεμα με την παρέα μου σε ένα από τα καφέ της πλάκας. Και όμως φθάνοντας στην πλατεία χωρίς να το ξέρω με περίμενε ένας παλιός φίλος φορτωμένος με χιλιάδες αναμνήσεις... Ένας Άρχοντας πραγματικός ,ένας ευγενής ευπατρίδης που είχε καταφέρει να με σκλαβώσει και να με λυτρώσει.
Σπυρος Περιστέρης, ο μύθος, ο απόλυτος εκκλησιαστικός καλλιτέχνης. Οι αναμνήσεις μου από τις χρυσές δεκαετίες του Καθεδρικού Ναού με κατέκλυσαν και η απαλή και μελωδική του φωνή ξανακούστηκε στα αυτιά μου να μου λέει:  «καλό μου παιδί...» Έτσι με αποκαλούσε όταν νέος, έφηβος ακόμα, ξεκινούσα την πορεία μου στην εκκλησιαστική τέχνη. Όταν δειλά δειλά ανέβαινα στο αναλόγιο της χορωδίας του, μη υποψιαζόμενος, τότε, το μέγεθος του Ανδρός.
Ηταν αρχές αυτού του Απρίλη όταν «συνάντησα» μετά από χρόνια τον Δάσκαλο στα προπύλαια του Καθεδρικού Ναού των Αθηνών. Κάθησα στο παγκάκι απέναντι και μέσα μου άρχισα να ξετυλίγω το κουβάρι μιας ζωής ολόκληρης.
Πέρασαν ήδη 13 χρόνια από την εξοδό του από αυτή την ζωή.
14 Σεπτεμβρίου 1998. Όταν χτύπησε το τηλέφωνο του σπιτού μου. για να μου ανακοινώσει, ο καλυτερός μου φίλος, το δυσάρεστο άγγελμα. Και να, τώρα, βρίσκομαι έξω από τον θρυλικό Ναό της Πρωτεύουσας, παραμονές μιας ακόμα Μεγάλης Εβδομάδος.

Ερημιά παντού, οι πύλες του κλειστές, γεμάτος σκαλωσιές, αφου γίνονται έργα για την αποκατάσταση των ζημιών από τον σεισμό του’98. Ο Αγ. Διονύσιος ο Αεροπαγίτης, έμαθα, ότι είναι ο προσωρινός Καθεδρικός Ναός και εκει βρίσκονται οι συνεχιστές της χορωδίας.
Τίποτα δεν θυμίζει εκείνες τις λαμπρές εποχές. Την ζεστασιά, την γαλήνη, την δύναμη που έβγαζαν οι ακολουθίες της Μ. Εβδομάδος... Τα ιλαρά χρώματα του αττικού δειλινού, έδεναν απόλυτα με τα ηχοχρώματα που απέδιδε ο κορυφαίος ερμηνευτής.
«Οιστρος ακολασίας….». Αυτή την υπέροχη μελωδία με την ύφεση στον ΠΑ, ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι ήταν εμπνευσμένη από το αττικο δειλινό; Ποιός δεν ένοιωθε την αύρα της θάλασσας να κατακλύζει τα σωθικά του στο «...τῆς θαλάσσης τό ὕδωρ…»


Η Μ. Εβδομάδα ξεκινούσε πανηγυρικά την Κυριακή των Βαΐων το πρωί. Θυμάμαι, μια χρονιά, τον Σπύρο Περιστέρη, να ερμηνεύει «Την κοινήν Ανάστασιν» από τονική βάση SOL δίεση!! Όταν το μέλος εφθασε στο «...Σοί τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοώμεν…» δεν μπορώ να ξεχάσω την ανατριχίλα που ένοιωσα. Εσείετο η Μητρόπολη από την συγκλονιστική ερμηνεία της μελωδίας του. Ο δάσκαλος, στην Λειτουργία των Βαΐων, απέδιδε έναν τέταρτο ήχο «αρχαιοπρεπή» και με έντονο το αίσθημα της αναμονής για τα επερχόμενα σπουδαία.
Και μετά το τέλος της Λειτουργίας, λιγομίλητος, πήγαινε να ξεκουραστεί για την πρώτη Ακολουθία του Νυμφίου..
Τέτοια περίπου ήταν η ώρα όταν οι συνεργάτες του τον έφερναν στην Μητρόπολη. Με το χαρακτηριστικό του βάδισμα να προχωρά, από το δεξιό κλίτος, προς το Ιερό, για να ετοιμαστεί.
Η εισαγωγή στον Νυμφίο… «Εκ Νυκτός ορθρίζει το πνεύμα μου…».
και μετά, τό περίφημο «Ερχόμενος ο Κύριος...»
Όλα αποτελούσαν προκλήσεις για δυσθεώρητες πνευματικές και καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
 
·                  Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται... Ότε οι ένδοξοι μαθηταί.... με τις αριστοτεχνικές εναρμονίσεις, ο Κανόνας του Μ. Σαββάτου με τα DO, που όσο και να έχουν αμφισβητηθεί από τους υπέρμαχους της «κουραστικής» μονοφωνίας, αποτελούν μνημεία εκκλησιαστικής τέχνης. Διατηρούν την ιερότητα στην ερμηνεία και κοινωνούνται εκκλησιαστικά από τον πιστό, χωρίς να παρεμβάλλουν μονολιθικές φόρμες θρησκευτικών προτύπων που ως στόχο τους έχουν να δημιουργήσουν «δέος» και «φόβο». Η μυσταγωγία, κατά τον Περιστέρη, είναι φώς, ήλιος, αίσθηση και όχι φλύαρος συναισθηματισμός ούτε αποστεομένες ιεροτελεστίες εκπεφρασμένες σε σκληρυμένα μουσικά μοτίβα και τρόπους έκφρασης. Δεν είναι τυχαίο ότι από φημισμένους συνθέτες και διανοούμενους, ο δάσκαλος χαρακτηρίστηκε ως «ο Ελύτης της εκκλησιαστικής μουσικής».  Ετσι, λοιπόν, το έργο του δεν υπερβάλλει στον συναισθηματισμό, όπως κάνει η ευρωπαική εκκλησιαστική μουσική, όπως η σχολή Σακελλαρίδη αλλά και ούτε παρουσιάζεται σκοτεινή και φίλο-μεσαιωνική, όπως η σχολή Καρρά. Έχει απόλυτα την αίσθηση του μέτρου όπως την δίδαξαν σε αυτή την γη, αιώνες τωρα, οι προγονοί μας. «Έβαζε», μελωδικά πάλι, στο στόμα του Χριστού τα λόγια «...ει ουν υμείς φίλοι μου εστέ...» και σε καλούσε να Τον ακολουθήσεις με το ξέσπασμα «εμέ μιμείσθαι». Και δακρύζοντας, διαπίστωνε την μεγάλη αλήθεια: «Εγώ ειμί της ζωής η άμπελος».
·                  Η Ακολουθία των Παθών ξεκινούσε, αν θυμάμαι καλά, στις 6:30 το απόγευμα. Απο κάτι παλιές μεταδόσεις της ΕΡΤ, βλέπω και ξαναβλέπω αυτή την Ακολουθία. Και κάθε φορά ανακαλύπτω και κάτι  διαφορετικό. Κάτι το διαφορετικό. Με χρονική αγωγή και με τις κατάλληλες μελωδικές φόρμες, κατάφερνε να μεταφέρει τον πιστό στα γεγονότα που συνέβησαν εκείνο το βράδυ. Χωρίς δραματικές και θεατρικές κορώνες, έτσι όπως η «στιγμή» των Παθών εξελισσόταν τα χρόνια εκείνα, αποτέλεσε και αποτελεί μνημείο εκκλησιαστικής τέχνης. Με τον αριστερό χορό, υπό τον Ευάγελλο Τζελλά, να ακολουθεί άνετα την μεγαλειώδη απόδοση του Πρωτοψάλτη, με έναν Αρχιεπίσκοπο (αναφέρομαι στον μακαριστό Σεραφείμ Τίκκα) να παρακολουθεί σεμνά την Ακολουθία και να παρεμβαίνει λειτουργικά μόνο εκεί που πρέπει, με το Ιερατείο  να απαγγέλει υποδειγματικά τα αποσπάσματα των Αποστόλων από τα Πάθη, με τους εκάστοτε Διακόνους να αποδίδουν σε πολύ υψηλές περιοχές, με πάθος και δύναμη που τους έδινε η νιότη το 12ο Ευαγγέλιο και να προκαλούν ρίγος στο εκκλησίασμα.
Όλα αυτά, λοιπόν, εκτός από την μεταφυσική δυναμική που κάθε μια Ακολουθία έχει, αποτελούν «μνημείο εκκλησιαστικής μουσικής», το οποίο πρέπει να παραδίδεται στους Σπουδαστές της εκκλησιαστικής μουσικής σ’ ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο. Αυτό είναι το «εκκλησιαστικό ελληνικό ορατόριο».

·                  Έχει ξημερώσει Μ. Παρασκευή. Είναι η ώρα της εμμελούς απαγγελίας μπροστά στον Σταυρό. Ο  καλλιτέχνης του αιώνα  μας, ίσταται μόνος του κάτω από τον Σταυρό Αυτού που ἠταν η μεγάλη του αγάπη, ο μεγάλος του πόθος, η μεγάλη του έμπνευση. Και κάθε φορά το αποτέλεσμα, μεγαλειώδες. Γιατί με τον Περιστέρη, η κάθε φορά ήταν σαν να’ναι η πρώτη φορά. Και ακόμα τότε που είχε αρκετα μεγαλώσει και τον εγκατέλειπαν οι δυνάμεις του, αυτή η κόπωση γινόταν γλυκια, μελωδική, ανθρώπινη που δεν κούραζε. Και αυτό το πάθος του ανταμείφθηκε με την γαλήνεια Έξοδό του από την ζωή, ανήμερα του Σταυρού.

·                  Δειλινό Μ. Παρασκευής, «η πιο ερωτική ώρα του χρόνου», όπως έγραψε ο Ν. Ξυδάκης στην Καθημερινή. Παντού ησυχία, «σιγησάτω πάσα σάρξ βροτεία…» Είναι η ώρα των εγκωμίων στον Μεγάλο Νεκρό!! Κλασσικές μουσικές  φόρμες. Κάποιες χρονιές και το «Αι γεννεαί πάσαι...» κατά Σακελλαρίδη, για «να κάνει την χάρη του ιερατείου και του κόσμου». Και παρ’όλη την «επισημότητα» της βραδιάς, τους πολιτικούς και στρατιωτικούς σε αυστηρό πρωτόκολλο, το άγημα, τα ακριβά φορέματα και κουστούμια, και πάλι η ερμηνεία του ήταν τόσο μεγαλοπρεπής και παθιασμένη (θυμάμαι τα αργά Ευλογητάρια του Λαμπαδαρίου σε συνεπτυγμένο χρόνο και δακρύζω) που έβγαινες από τον Ναό έχοντας  γαλήνη και αίσθηση Θεού, σαν να ήσουν σε ένα παπαδιαμαντικο ξωκκλήσι, κάπου στο Αιγαίο.
Εχει αρχίσει και φυσάει κρύο αεράκι. Είναι αρχές του Απρίλη και η άνοιξη ακόμα δεν είναι κραταιά. Αυτή η  παγωμένη αίσθηση, μου υπενθυμίζει ότι πρέπει να συνεχίσω για κάτω για να συναντήσω τους γνωστούς μου. Εχει βραδιάσει και  έχω αργήσει.
Εγώ πια, έχω εγκαταλείψει τον χώρο του αναλογίου. Σε ‘κείνο το παγκάκι, μόλις ξανάζησα την Μ. Εβδομάδα της αθωότητας, του πολιτισμού, των γιγάντων...
ο Αθηναίος

ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ
Μουσική: π. Βασιλείου Γοντικακη
Διασκευή υπό Ανωνύμου

Σπύρος Περιστέρης. Η μεγάλη ευλογία.
Ο ωκεανός ο απύθμενος και απέραντος, που οδηγεί σε χώρες μακρινές.
Η θάλασσα η ανοιχτή, που σου χαρίζει ολοκάθαρο αέρα ζωογονώντας τα σπλάχνα σου.
Το πέλαγος της αρμονίας, όπου πνέει ο άνεμος της ελευθερίας. Όπου σε σπρώχνει δίχως κόπο «προς την νήσον, την εκείθεν του κόσμου ούσαν, όπου ο Πατήρ και ο Υιός και το Αγιον Πνεύμα».
Περνώντας από τον κήπο των μελωδιών του θα σε τραβήξει το «άρωμα των δένδρων», η οσμή των ωρίμων καρπών, τα τραγούδια του.
Είναι σαν να τον ακούς, τότε, για ολόπρωτη φορά. Χύνονται χείμαρροι ακτίστου φέγγους και αρμονικού κάλλους.
Σε αναστατώνει, σε βγάζει από τον ευατό σου, σε κάνει να κλαίς, να ντρέπεσαι για τα δικά σου έργα, να σιχαίνεσαι το είναι σου. Να πλημμυρίζεις από ευγνωμοσύνη για τον Κύριο σου.
Καί έτσι αγαπάς όλους, και όλους τούς ευγνωμονείς, τους εκτιμάς, εύχεσαι να προκόψουν, γίνεσαι ήσυχος, χαλαρός όταν τον ακούς.
Σπύρος Περιστέρης
ο ερμηνευτής που μπορεί να διαλύσει το είναι σου, ο δάσκαλος που σε τρέλανε, σε λογίκεψε, σε σκλάβωσε, και συνάμα σε ελευθέρωσε.
Σου έδειξε λίγο από τον κόσμο του, το δικό του είναι, τον δικό του παράδεισο. Σε κρατά από το χέρι με το έργο του και με αυτό προχωράς στην ζωή σου.
Δεν τελειώνει ποτέ η χαρά να ανακαλύπτεις τον Περιστέρη. Είναι μια συνεχής έκπληξη. Και έτσι το ρεπερτόριό του γίνεται «καθεστώς αναπάντεχο».
Νομίζεις ότι μένεις ακίνητος, κάπου, αλλά δεν είναι άλλο από μια μυστική κίνηση ιλιγγιώδους φύσεως προς κάποιο τέλος ατελεύτητο που, συνάμα, είναι αρχή άναρχη...
ο Αθηναίος 

Η ΕΓΕΡΣΙΣ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ


Κα τί βραδνεις Λζαρε; φησν, φλος σου, δερο ξω κρζει στηκώς·
ξελθε ον, να κγ νεσιν λβω· φ' ο γάρ σε φαγον, ες μετν τροφ, ντικατστη μοι.

Πέμπτη 14 Απριλίου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ - 1966


«Θεός Κύριος, καί επέφανεν ημίν, συστήσασθε εορτήν, και αγαλλόμενοι, δεύτε μεγαλύνωμεν Χριστόν, μετα βαϊων καί κλάδων, ύμνοις κραυγάζοντες, Ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου, Σωτήρος ημών». 

Τι σημαίνει «ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»; Ερχόμενος, από πού; Από τον ουρανόν και από την Παρθένον. Ερχόμενος και πορευόμενος. Πού έρχεται; Στο Πάθος «εν ονόματι Κυρίου», του Πατρός βεβαίως, καθώς και ο ίδιος ο Χριστός έλεγε: «Εγώ εκ του Πατρός εξήλθον και προς τον Πατέρα μου υπάγω». Είδες θεολόγο δόγμα από απειρόλογα παιδιά; Τα παιδιά ανεγνώρισαν εκ φύσεως τον Δεσπότη της κτίσεως, ενώ οι πατέρες τους απεδείχθηκαν αχάριστοι. Αυτά τον ύμνησαν ως Θεόν, και εκείνοι τον εσταύρωσαν ως εχθρόν. Αυτά ψάλλουν ωσαννά, εκείνοι κράζουν σταυρωθήτω. Η νέα και αδαής ηλικία σοθήσεται, και αυτοί που παρουσιάζονται ως σοφοί σκοτίζονται. Τα παιδιά έστρωσαν στον δρόμο τα ιμάτιά τους, οι πατέρες επήραν τα ιμάτιά του και τα διεμέρισαν. Αυτά εκδύονται τους χιτώνες τους, προμηνύοντας την γύμνωση της Συναγωγής, συγχρόνως δε υποδεικνύοντας και σ’ εμάς να εκδυθούμε τον παλαιόν άνθρωπο, και να υποταγούμε στον Χριστό. 
η Θ΄ ωδή - χειρόγραφο Σπ. Περιστέρη
 
Τα παιδιά υποδέχονται τον Χριστόν με τα βάϊα· οι πατέρες τους έρχονται με τα μαχαίρια. Αυτά ευλογούν, εκείνοι βλασφημούν” αυτά ως πρόβατα εδέχθησαν τoν ποιμένα, εκείνοι ως λύκοι εσφαγίασαν τoν αμνό. Πόσο παράδοξο και παρά την φύση ήταν πράγματι το θέαμα, να βλέπης νήπια τα οποία θηλάζουν γαλουχούμενα στις αγκάλες των μητέρων, να βαστούν με το ένα χέρι τoν μαστό της μητρός τους και με το άλλο να σείουν τους βλαστούς των βαΐων προς τoν Θεόν, που εγεννήθη από μητέρα· και πίνοντας το μητρικό γάλα να εκστομίζουν δόγμα Δεσποτικόν, και να αναφωνούν ως πρώτον λόγο καρπόν χειλέων στoν Θεόν Λόγο λέγοντας: «Ωσαννά» που σημαίνει δόξα σοι, σώσον ημάς ο εν τοις υψίστοις. Ποίος σας εκπαίδευσε παιδιά μου; Ποίος σας εσόφισε, ποίος σας εμυσταγώγησε προ καιρού τoν λόγο του Λόγου;

Τετάρτη 13 Απριλίου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ - ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ

Πρό έξ ημερών τού Πάσχα, ήλθεν Ιησούς εις Βηθανίαν, καί προσήλθον αυτώ οι Μαθηταί αυτού, λέγοντες αυτώ, Κύριε, πού θέλεις, ετοιμάσωμέν σοι φαγείν τό Πάσχα; ο δέ απέστειλεν αυτούς, Απέλθετε εις τήν απέναντι κώμην, καί ευρήσετε άνθρωπον, κεράμιον ύδατος βαστάζοντα, ακολουθήσατε αυτώ, καί τώ οικοδεσπότη είπατε, ο Διδάσκαλος λέγει, Πρός σέ ποιώ τό Πάσχα, μετά τών Μαθητών μου.
 Δόξα… Καί νύν… των Αίνων. Ήχος πλ. β’ 

Οι Καταβασίες της Κυριακής των Βαΐων (Ὤφθησαν αἱ πηγαὶ τῆς ἀβύσσου...) σε γραφή Γ. Ντούνα μετά της Θ' ωδής αυτών όπως επίσης και της Αργής όπως ψάλλεται αντί του Άξιον εστίν. 
(αρχείο σε μορφή .pdf). 

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ...

θάνατος ἄρχεται, ἐκδειματοῦσθαι τὴν πρὸς αὐτόν σου, ἄφιξιν Χριστὲ αἰσθόμενος· ὡς ζωὴ γάρ, φροῦδον αὐτὸν δείξεις τοῖς πέρασιν. 

Ἅδης προσδοκάσθω ὀλοθρευθῆναι· ἡ γὰρ ζωὴ ἐπελεύσεται, τὸν Λάζαρον ἐγεῖραι ἀναβοῶντα· Εὐλογεῖτε ὑμνεῖτε, καὶ ὑπερυψοῦτε τὸν Κύριον. 
 
Κύριος ἔρχεται, καθίσαι ὥσπερ γέγραπται, ἐπὶ τοῦ πώλου, λαοὶ ἑτοιμάσθητε, προσδέξασθαι ἐν φόβῳ, τὸν πάντων Βασιλέα, μετὰ Βαΐων ὡς νικητήν, τοῦ θανάτου καὶ τοῦ ᾍδου, ἐξεγείραντα τὸν Λάζαρον.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ - ΑΙΝΟΙ, ΔΟΞΑΣΤΙΚΟ

η είσοδος στην Ιερουσαλήμ - Bose
Κυριακή των Βαϊων – Οι ζητωκραυγές

Εικόνα εντυπωσιακή. Καθαρό πρωϊνό. Στην μεγάλη πόλη όλοι έχουν βγει να απολαύσουν τη λιακάδα της άνοιξης. Άλλοι αμέριμνοι περπατούν, άλλοι συζητούν για τα τρέχοντα και τα αιώνια, μητέρες χαίρονται την ομορφιά της φύσης, παιδιά παίζουν ευχαριστημένα. Τίποτε δεν φαίνεται ικανό να διαταράξει την αμεριμνησία του κόσμου. Όμως, σαν από κάπου μακριά, μα και ταυτόχρονα τόσο κοντά, αρχίζει να ακούγεται μια υπόκωφη βοή. Στην αρχή κανείς δεν μπορεί να διακρίνει τι λέγεται, όμως όταν οι ήχοι πλησιάζουν, μαζί και οι πρώτοι δρομείς, τότε τα λόγια ακούγονται πια ξεκάθαρα.
Είναι ο Μεσσίας, ο βασιλιάς του κόσμου, που έρχεται στην πόλη του θριαμβευτής, καθισμένος επί πώλου όνου. Τον συντροφεύουν οι επιτελείς του, εκείνοι οι φτωχοί και καταφρονεμένοι., όλοι όσοι άκουσαν το «μακάριοι» στο Όρος, όλοι όσοι Τον ακολούθησαν στην πορεία των θαυμάτων, όλοι όσοι μαγεύτηκαν από τη δύναμη των λόγων Του, όλοι όσοι τον είδαν να ανασταίνει το Λάζαρο. Ήταν σίγουροι, ότι είχαν βρει Αυτόν που επιθυμούσαν, Αυτόν που θα τους έδινε την ελευθερία, Αυτόν που θα τους βοηθούσε να ξαναφέρουν τη δύναμη της Ζωής στον Κόσμο.

 Και κανένας από τους κατοίκους της πόλης, που εκείνο το πρωϊνό απολάμβαναν τις ακτίνες της άνοιξης, δεν έμεινε ασυγκίνητος μπροστά στους ήχους του «Ωσαννά», μπροστά στο θέαμα ένας βασιλιάς να συντροφεύεται όχι από πάνοπλους υπηρέτες, αλλά από ανθρώπους που το μόνο τους όπλο ήταν η αγάπη και η ελπίδα της μεταμόρφωσης του κόσμου, από κόσμο αδικίας, επιβολής των συμφερόντων των ισχυρών, εκμετάλλευσης, σε κόσμο αληθινής κοινωνίας, ελευθερίας από τις ανάγκες, κόσμο που ο Θεός και ο άνθρωπος συμφιλιωμένοι, ξανά θα πορεύονταν μαζί μέχρις εσχάτων της γης!
Αυθόρμητη η ζητωκραυγή, αυθόρμητο το κόψιμο των κλαδιών των φοινίκων, όπλα πια γίνονταν τα βάγια, όπλα ειρήνης, όπλα καινούριας ζωής, όπλα πιο ισχυρά και από τη δυνατότερη πολεμική μηχανή, γιατί ήταν όπλα του μέσα ανθρώπου, τα όπλα της δίψας της ανθρώπινης φύσης για την αφθαρσία, τη δικαιοσύνη και την αγάπη.

Και σ’ αυτόν το νέο κόσμο, όλοι στρώνουν τα ιμάτιά τους, μοιράζονται με τον Αρχηγό της Ζωής ό,τι πιο πολύτιμο έχουν, του προσφέρουν την καρδιά τους!
Δεν θα κρατήσει για πολύ αυτό το ανοιξιάτικο όνειρο. Γρήγορα οι ζητωκραυγές θα γίνουν αρές. Γρήγορα οι άρχοντες του άλλου κόσμου, εκείνου που η προπαγάνδα βαφτίζεται «αλήθεια», εκείνου που η δύναμη του ισχυρού βαφτίζεται «δικαιοσύνη», εκείνου που η τυραννία βαφτίζεται «φιλελευθερισμός», εκείνου που το χρήμα βαφτίζεται «ανθρώπινο δικαίωμα», εκείνου που τα όπλα του πολέμου βαφτίζονται «ανθρωπιστική παρέμβαση», θα κρίνουν πως «συμφέρει έναν υπέρ του λαού απολέσαι».
Και θα το πετύχουν, θα επιβάλουν τη δική τους τάξη. Και όπως θα πει ο ποιητής «Όπου ακούω για τάξη, ανθρώπινο κρέας μου μυρίζει»

2000 χρόνια τώρα οι εκάστοτε εκφραστές της παγκόσμιας τάξης πνίγουν τέτοια ανοιξιάτικα πρωϊνά στη δική τους δύναμη. Όμως, όπως τίποτα τελικά δεν μπόρεσε να κρατήσει στον τάφο τον Αρχηγό της Ζωής, έτσι και η κάθε νέα τάξη πραγμάτων, πιστό αντίγραφο κάθε παλαιάς, θα βρίσκει την ανατροπή της σ’ εκείνη την μυριόστομη ζητωκραυγή «Ωσαννά». Γιατί η αντίσταση και η ελπίδα είναι εσωτερική υπόθεση του καθενός από μας. Όσων επιμένουν να αντιστέκονται. Κι είναι πολλοί αυτοί! Και θα κρατούν πάντοτε. Γιατί τα βάγια και η άνοιξη, όσο κι αν αργούν, πάντοτε θα έρχονται. Αρκεί η κάθε τάξη, να μην μπορέσει να διαλύσει το μέσα μας. Η επιλογή δική μας!

Του Πρωτ. Θεμιστοκλή Μουρτζανού.
ΠΗΓΗ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ

Τρίτη 12 Απριλίου 2011

ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΝΑΠΕΨΥΞΕΝ Ο ΛΑΖΑΡΟΣ...

Σήμερον ἐναπέψυξεν ὁ Λάζαρος, καὶ θρηνεῖ τοῦτον Βηθανία, ὃν ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, ἐγείρεις ἐκ τῶν νεκρῶν, προπιστοῦσαι ἐν τῷ φίλῳ σου, τὰ τῆς Ἀναστάσεώς σου τῆς φρικτῆς, τοῦ ᾍδου τὴν νέκρωσιν, καὶ Ἀδὰμ τὴν ζωήν· διὰ τοῦτό σε ὑμνοῦμεν.

Η ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΗ "ΚΟΥΦΗ" ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Η έκτη και τελευταία εβδομάδα της Μεγ. Σαρακοστής ονομάζεται

"Εβδομάδα των Βαϊων".

Για έξι μέρες πριν το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαϊων η λατρεία της Εκκλησίας μας ωθεί ν' ακολουθήσουμε το Χριστό καθώς πρώτος αναγγέλει το θάνατο του φίλου Του και κατόπιν αρχίζει το ταξίδι Του στη Βηθανία και στην Ιερουσαλήμ. Το θέμα και ο τόνος αυτής της εβδομάδας δίνονται την Κυριακή το απόγευμα στον Εσπερινό:
Την έκτη των σεπτών Νηστειών Εβδομάδα, προθύμως απαρχόμενοι, Κυρίω προεόρτιον ύμνον των Βαϊων άσωμεν πιστοί, ερχομένω εν δόξη δυνάμει Θεότητος, επί την Ιερουσαλήμ, νεκρώσαι τον θάνατον...

Στο κέντρο της προσοχής είναι ο Λάζαρος - η αρρώστεια του, ο θάνατός του, ο θρήνος των συγγενών του και η αντίδραση του Χριστού σ' όλα αυτά. 

Έτσι τη Δευτέρα ακούμε: Σήμερον Χριστώ, πέραν Ιορδάνου διατρίβοντι, δηλούται η νόσος του Λαζάρου...
Την Τρίτη: Χθές και σήμερον η νόσος του Λαζάρου.
Την Τετάρτη: Σήμερον Λάζαρος, θανών θάπτεται, και θρήνον άδουσι αι τούτου σύγγονοι, ως δε προγνώστης Θεός...
Την Πέμπτη: Δισημερεύει σήμερον, θανών ο Λάζαρος...
Τέλος την Παρασκευή: Έρχεται ο Κύριος εις Βηθανία... εξαναστήσαι...
Η τελευταία εβδομάδα δηλαδή περνάει με πνευματική περισυλλογή πάνω στην ερχόμενη συνάντηση του Χριστού με το θάνατο - πρώτα στο πρόσωπο του φίλου Του Λαζάρου, έπειτα στο θάνατο του ίδιου του Χριστού. Πλησιάζει η "ώρα του Χριστού"  για την οποία τόσο συχνά μιλούσε και προς αυτήν προσανατολιζόταν όλη η επίγεια διακονία Του.
Η ανάσταση του Λαζάρου έγινε για να βεβαιωθούμε για "Την κοινήν ανάστασιν"(τροπάρια της ημέρας).
Είναι κάτι το συναρπαστικό να γιορτάζουμε κάθε μέρα για μια ολοκληρη εβδομάδα αυτή τη συνάντηση ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, που αργά αργά πλησιάζει, να γινόμαστε μέρος της, να νιώθουμε με όλο το είναι μας αυτό που υπονοεί ο Ιωάννης με τα λόγια του: "Ιησούς ως είδεν αυτήν κλαίουσαν και τους συνελθόντας... ενεβριμήσατο τω πνεύματι και ετάραξεν εαυτόν... και εδάκρυσεν" (Ιωάν. 11, 33-35).

Μέσα στη λειτουργική ορολογία, το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαϊων είναι η "έναρξη του Σταυρού". Η τελευταία εβδομάδα της Σαρακοστής, η προεόρτια αυτών των ημερών, είναι η τελική αποκάλυψη του νοήματος της Μεγάλης Σαρακοστής.
www.monipetraki.gr